Pentax Türkiye Topluluğu

Fotoğrafçılık => Yeni Başlayanlar => Konuyu başlatan: Baha - 06 Eylül, 2011, 04:56:47

Başlık: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: Baha - 06 Eylül, 2011, 04:56:47
CA = Chromatic Aberration (İngilizce)

RS = Renk Sapması (Türkçe)


     CA ne RS ne? İkiside aynı şey. :) Aralarında ki tek fark biri ingilizce biri türkçe. :) Ortamdan ortama iki farklı terimi de konuşana rastlayabilirsiniz. Tamamen aynı anlamdalar.

     Renk sapması pekte hoş olmayan bir durumdur. Objektiften geçen kırmızı yeşil ve mavi ışınlar tek bir noktaya odaklanması gerekirken renk ısılarının farklı oluşundan dolayı farklı yerlere odaklanır ve istenmeyen bir durum ortaya çıkar. Çünkü bu durum görüntü kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Sanırım konu fizik konusu. :( Şema olarak göstermekte yarar var:


(http://www.pentaxturk.com/forum/tools/ca.jpg)


     Teknik olarak bu sorunu tamamen engellemenin imkanı malesef yok. Ancak üreticiler bu olumsuz durumu engellemek amacıyla daha doğrusu oluşan bu olumsuz durumu en aza indirmek amacıyla çeşitli üretim yollarına giderler.

     Kendime göre sade ve yalın bir dil kullandım. :) Hatalı yada eksik olduğunu düşündüğünüz yer varsa lütfen tamamlayınız. Veyahut merak ettiğiniz başka birşey varsa sorabilirsiniz. İnternette rastladığım hoş bir örnek:


(http://www.pentaxturk.com/forum/tools/ca1.jpg)


(http://www.pentaxturk.com/forum/tools/ca2.jpg)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: HaypurTiryading - 06 Eylül, 2011, 20:28:04
18-200'de böyle sulu boya kullanmışlar camlarda. :P :D CA'nın dibine vurdum tatilde :D 
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: PENTAX - 07 Eylül, 2011, 04:34:41
Yararlı bilgiler tşk...
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: Baha - 09 Eylül, 2011, 18:56:07
18-200'de böyle sulu boya kullanmışlar camlarda. :P :D CA'nın dibine vurdum tatilde :D 

Prime lenslerde bile görülüyor. :( Ki kaldı ki aralığı geniş bir lenste olacak tabi.

Verdiğim örnek yanlız çok uç bir örnek, bu devirde bu kadar bol bir renk sapması yapan objektif yok sanıyorum. :)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: cbaytan - 11 Eylül, 2011, 14:42:51
CA'ların en fazla rastlananı ve rahatsız edici olanı ise "mor saçaklanma"dır (Purple Fringing, (PF)), fiziksel nedenini bilmediğim bir yüzden camdan geçen (Renk tayfını oluşturan Üçgen prizmayı camını hatırlayınız) mavi dalga boyundaki ışıklar daha fazla sapmaya uğrarlar, aşağıdaki örneklere baktığınız zaman PF olayına aslında herkesin ne kadar aşina olduğunu göreceksiniz.

http://en.wikipedia.org/wiki/File:FeralHorse044.JPG  (http://en.wikipedia.org/wiki/File:FeralHorse044.JPG)

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Purple_fringing.jpg (http://en.wikipedia.org/wiki/File:Purple_fringing.jpg)

Fikir yürütüyorum= renk tayfı üçgeninde renklerin bir dalga boyu zaten daha fazla sapacakki renk tayfı dağılımı olsun değilmi? , demekki mavi tarafa yakın dalga boyu daha fazla sapıyor camda (dalga boyu ve enerjisi az, ama frekansı fazla).
Başlık: CA (chromatic aberration) nedir
Gönderen: excil - 03 Şubat, 2014, 23:43:43
Ali     : Abi X lensini kullandım geçen, çok pis CA veriyor!
Veli   : Hadi ya! Ben de o lensi almak istiyordum, Mehmet deli keskin diyordu onun için!
Fransız(yani ben) : ???
Başlık: Ynt: CA (chromatic aberration) nedir
Gönderen: edmklnc - 03 Şubat, 2014, 23:48:50
Fotoğraftaki renk sapmalarıdır.

(http://b.vimeocdn.com/ts/310/169/310169350_640.jpg)

(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Chromatic_aberration_%28comparison%29_-_enlargement.jpg)
Başlık: Ynt: CA (chromatic aberration) nedir
Gönderen: excil - 04 Şubat, 2014, 00:01:17
teşekkür ederim. asıl merak ettiğim nasıl aynı lens birinde ca verirken diğerinde daha az veriyor gövde veya çekim tekniğiyle mi? ilgili, şehir efsanesi midir? kötü kopya lens'e mi? denk gelmiştir.
Başlık: Ynt: CA (chromatic aberration) nedir
Gönderen: edmklnc - 04 Şubat, 2014, 00:21:28
Birkaç etken vardır, mesela çekim yaparken elin titremesi bir etken olabilir, belki sert ışık bir etken olabilir. Aynı lensle çekilenler arasında birisinde olup diğerinde olmaması aklıma bu durumları getirdi, kötü kopya lens konusunu bizzat yaşamadım, o nedenle o konuda bir şey diyemeyeceğim. Ancak lens kalitesine göre değişen bir durumdur, en ucuz lenslerde doğal olarak renk sapması pahalı olanlara oranla daha fazladır. Zoom aralığı geniş olan lenslerde de bu durum zaman zaman geçerli olabilir diye düşünüyorum. Ancak şu da var ki; en pahalı lens de olsa bazen çok çok az renk sapması ile karşılaşılabilir. Bundan tam anlamıyla kurtulmak zor, fotoğraf düzenleme programlarıyla renk sapmaları düzeltilebilir.
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: excil - 04 Şubat, 2014, 08:51:01
Aldık kabul ettik daha önce açılmış demek ki konu açmadan önce forumu iyice araştırmak lazım mış  :-[
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 04 Şubat, 2014, 09:09:06
Bir örnek de benden gelsin:
Lens: Samsung 35mm 1:2

Boyutu küçültülmüş:

(http://farm6.staticflickr.com/5500/12059178943_1ee585826d.jpg) (http://flic.kr/p/jnCrLk)

Kesilmiş ve yeniden boyutlanmış:

(http://i.imgur.com/iXRptUM.jpg)

Bir de benzer şekilde çekilmiş başka bir fotoğrafa bakalım.
Boyutu küçültülmüş:

(http://farm8.staticflickr.com/7364/12059224133_049d418eb9_z.jpg) (http://flic.kr/p/jnCFct)

Bu fotoğrafta görüldüğü üzere göze çarpan hiç CA yok.
Şimdi bu iki fotoğraf arasındaki farklar nelerdir CA'ya sebep olan:
Yukarıdaki kıyaslamanın dışında kalsa da en önemli sebeplerinden birisi de diyafram açıklığıdır. Genelde CA lenslerin en açık diyafram değerlerinde ortaya çıkar. Pentaxforumstan bir örnek gelsin: link (http://www.pentaxforums.com/forums/10-pentax-slr-lens-discussion/81233-fa-77mm-1-8-ltd-purple-fringing-3.html#post826925)
 
Lens alırken dikkat edilmesi gereken bir özelliktir çünkü özellikle aile içinde, gezerken ve anı niteliğinde Jpeg footğraf çekerken kimse saçaklı saçaklı fotoğrafları olsun istemez :).

Işığın yanlış kullanımasının ve açık diyaframın genellikle CA'ya sebep olduğunu da unutmamak gerekir. Sonuçta verdiğim örnekte kullandığım lens gizli star objektif olup hiç CA vermemesi ile ünlüdür. Bir çok iyi lensin ikinci fotoğrafta CA vereceğini tahmin edersiniz :)...

Son olarak eklemem gerekir ki CA genellikle sayısal fotoğraf işleme programlarında keskinliği biraz arttırarak ya da bazı programlarda bulunan CA azaltma fonksiyonu ile engellenebilir. Önemli olan ışığı ve kompozisyonu doğru yakalamak ve makinanızı lensinizi iyi tanımanızdır :).

Yanlış bir şey söylediysem affola. Amatör birinden nacizane yorumlar.

Not: Paylaştığım fotoğraflar hiç işlenmeden Jpeg'e çevrilmiştir. Footğraflar bana ait olup her türlü yoruma ve paylaşıma açıktır.
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: excil - 04 Şubat, 2014, 23:17:09
Halpaslan fotoğrafçılık dili bilmediğimden  sizin anlatımınız örnekleriyle aradığım cevap olmuş teşekkür ederim

Discovery cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 05 Şubat, 2014, 10:17:01
Halpaslan fotoğrafçılık dili bilmediğimden  sizin anlatımınız örnekleriyle aradığım cevap olmuş teşekkür ederim

Discovery cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi
Yanlış bir şey söylemeden yardımcı olabildiysem ne mutlu bana :)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 27 Şubat, 2014, 20:50:08
Buraya süper bir örnek yükleyeceğim şimdi. Ama lensin adını sormayın lütfen üzülürsünüz :). Bakın her yer mosmor olmuş...
Tam bir CA örneği. İbret olsun diye tutuyorum flickr da:
(http://farm6.staticflickr.com/5473/12778173203_2dc8293ee0_z.jpg) (http://flic.kr/p/ktatH6)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: cumbat - 27 Şubat, 2014, 20:55:21
lens ile  ilgili    tahmin hakkımızı  kullanabilirmiyiz
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: marikan - 27 Şubat, 2014, 21:09:11
77mm Limited de baya CA yapar haberiniz olsun :)
Limited diye yapmaz sanmayın :)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: itasdemir - 28 Şubat, 2014, 08:40:58
77mm Limited de baya CA yapar haberiniz olsun :)
Limited diye yapmaz sanmayın :)
hatta biraz daha açalım
en fazla CA yapan lenstir 77mm limited, ama buna rağmen bana göre pentax ın en başarılı lensidir
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 28 Şubat, 2014, 09:10:21
İbrahim abi, hatta daha da açalım. Hemen hemen tüm lensler f/2'nin üzerindeki diyafram açıklığında CA verir. Ama az ama çok. CA vermeyen lens ise keskinlikten ödün verir.
Bakınız aşağıda Helios 40 ile (85mm f1.5) Zeiss Planar T* 85mm F1.4'nin incelemesi var. Zeiss çok keskin ama CA'lı Helios CA'sız ama soft :).
http://www.mflenses.com/helios-40-85mm-f15-vs-carl-zeiss-contax-planar-85mm-f14.html (http://www.mflenses.com/helios-40-85mm-f15-vs-carl-zeiss-contax-planar-85mm-f14.html)

Sonuçta tercihe kalmış ben bıçak gibi keskin lens istiyorum derseniz morlu morlu fotoğraflar da kaçınılmaz olur:

(http://farm6.staticflickr.com/5473/12778173203_2dc8293ee0_z.jpg) (http://flic.kr/p/ktatH6)

Ama yok adamın saçı kaşı mor olmasın diyorsanız fotoğrafınız da biraz soft olur:

(http://farm3.staticflickr.com/2872/12818824373_2f142a3142_z.jpg) (http://flic.kr/p/kwKPTk)

Bu arada kaç haftadır alıcı bulmayan 135mm'mi de buradan bir kez daha kutluyorum :). Kötü ışık, ters ışık, yağmurlu hava. CA'sız fotoğraf ;)

Bu arada ilk fotoğrafta elimin biraz titremesinin de inanılmaz etkisi var unutmamak lazım... Ancak genel olarak bu lens açık diyaframda CA veriyor. Burada paylaşmadığım başka fotolarda var flickda :).
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: cumuta - 28 Şubat, 2014, 10:13:56
lightroom'da baya rahat temizleniyor. Bu arada CA sağlıkta kanserin kısaltmasıdır , geriyor beni :'(
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 06 Mart, 2014, 15:15:14
En sevdiğim başlık boş kalmasın :)

Chromatic Aberration (http://www.youtube.com/watch?v=yOR4WHgRfvI#)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: soneryen - 07 Mart, 2014, 20:53:15
Bilgi verici bir paylaşım. Emeğinize sağlık. Yalnız bu fotoğrafın wb ayarı kaç kelvin set edilmiş. Autoda mı? veya ne tercih edilmiş. Makine ölçümde de hata yapmış gibi veya yanlış set edilmiş gibide duruyor. İlginize teşekkür ederim.

Buraya süper bir örnek yükleyeceğim şimdi. Ama lensin adını sormayın lütfen üzülürsünüz :). Bakın her yer mosmor olmuş...
Tam bir CA örneği. İbret olsun diye tutuyorum flickr da:
(http://farm6.staticflickr.com/5473/12778173203_2dc8293ee0_z.jpg) (http://flic.kr/p/ktatH6)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 08 Mart, 2014, 14:58:31
Tempurature: 5000K
Tint: 0
Bilgi verici bir paylaşım. Emeğinize sağlık. Yalnız bu fotoğrafın wb ayarı kaç kelvin set edilmiş. Autoda mı? veya ne tercih edilmiş. Makine ölçümde de hata yapmış gibi veya yanlış set edilmiş gibide duruyor. İlginize teşekkür ederim.
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: excil - 08 Mart, 2014, 21:34:39
77 limited e benziyor

Discovery cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: vedib - 10 Mart, 2014, 16:19:32
      "CA" Chromatic Aberration (Renk Sapması) optikten geçen kırmızı, yeşil, mavi ışınların aynı odak düzleminde keşişmeleri gerekirken, değişik odak düzleminde oluşmasıdır. Uç kısımlardaki kırmızı ve mor renkler odak düzleminin önünde veya  arkasında kesişirler. Fizik kuralları gereği kırılmaları daha değişiktir ve her optikte söz konusu olur. En bariz görünün ve rahatsız eden mor saçaklanmadır. Fotoğrafçılıkta renk geçiş yerlerinde ve özellikle az ışıklı bölgelerden çok ışıklı bölgelerdeki geçiş yerlerinde kendini belli eder. Optik firmaları uygun yapıdaki ek lenslerle bu durumu bertaraf etmeye çalışırlar.
     Konu içerisinda yer alan mor renkli fotoğraftaki kusur "white balance" beyaz ayarının uygun olmaması durumudur ve mor saçaklanma ile karıştırmamak gerekir. 

(https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSeC2diwG-fzfwmlUxzBOo6e2P83JMBL9KhiQHiOFc4UmJcUyJJUg)
Başlık: Ynt: CA / Chromatic Aberration (Renk Sapması)
Gönderen: halpaslan - 11 Mart, 2014, 22:33:26
Vedi Bey haklısınız. Ama ısıtılmış fotoğrafta bile mor saçaklanma yine de hat safhada.

(http://farm8.staticflickr.com/7309/13090467305_967d0d7a57_z.jpg) (http://flic.kr/p/kWL4Sa)


      "CA" Chromatic Aberration (Renk Sapması) optikten geçen kırmızı, yeşil, mavi ışınların aynı odak düzleminde keşişmeleri gerekirken, değişik odak düzleminde oluşmasıdır. Uç kısımlardaki kırmızı ve mor renkler odak düzleminin önünde veya  arkasında kesişirler. Fizik kuralları gereği kırılmaları daha değişiktir ve her optikte söz konusu olur. En bariz görünün ve rahatsız eden mor saçaklanmadır. Fotoğrafçılıkta renk geçiş yerlerinde ve özellikle az ışıklı bölgelerden çok ışıklı bölgelerdeki geçiş yerlerinde kendini belli eder. Optik firmaları uygun yapıdaki ek lenslerle bu durumu bertaraf etmeye çalışırlar.
     Konu içerisinda yer alan mor renkli fotoğraftaki kusur "white balance" beyaz ayarının uygun olmaması durumudur ve mor saçaklanma ile karıştırmamak gerekir.